Marsrover Perseverance gaat vanaf het voorjaar actief op zoek naar dode aliens. En opwinding is eigenlijk wel gegarandeerd.
Nadat zijn voorlopers – Marsrovers Spirit, Opportunity en Curiosity – al overtuigend aantoonden dat Mars ooit warm en vochtig en dus ronduit behaaglijk voor leven moet zijn geweest, is het nu de beurt aan Perseverance. De rover moet in de Jezero-krater antwoord gaan vinden op die ene vraag die onderzoekers al jaren bezighoudt en door de bevindingen van eerdere Marsrovers alleen maar prangender is geworden. Is er leven (geweest) op Mars?
PIXL
De Marswagentjes Spirit, Opportunity en Curiosity beschikten niet over de instrumenten om sporen van leven te detecteren.
Perseverance heeft die instrumenten wel. En met de komst van de rover – die in februari 2021 op Mars moet landen – breekt dan ook een nieuw en opwindend hoofdstuk in de verkenning van Mars aan. Met behulp van het Planetary Instrument for X-ray Lithochemistry (kortweg PIXL) zal de rover actief op zoek gaan naar sporen van dode aliens.
Leven op Mars! H.G. Wells kreeg een goed verhaal uit het idee, en terwijl het Martiaanse leven van Wells, Edgar Rice Burroughs en (meer recentelijk) Robert A. Heinlein en S.M. Stirling is spannend, maar ook fictief. Toch hopen veel mensen dat we echt een soort leven op Mars zullen vinden, en dat zou ook spannend zijn – ook al lijken deze levensvormen waarschijnlijk niet veel op Burroughs ” Princess of Mars ‘, Dejah Thoris.
Maar ik hoop dat we daar helemaal geen leven vinden. Ik hoop dat Mars zo dood is als een doornagel. Sterker nog, aangezien de meeste doornails in feite bacterieel leven herbergen. Dood als de maan dan.
Waarom ben ik zo’n spelbreker? Omdat het leven op Mars het leven op aarde een stuk ingewikkelder zou maken. Stel je eerst voor dat er geen leven is op Mars. Dat betekent dat we daarheen kunnen gaan, zoals we deden tijdens maanmissies, zonder ernstige zorgen over het terugbrengen van dodelijke ziektekiemen. (We hebben aanvankelijk Apollo-astronauten in quarantaine geplaatst bij hun terugkeer naar de aarde. Maar door Apollo 15 had NASA geconcludeerd dat de maan net zo levenloos was als, nou ja, de maan.) Geen zorgen over het naar huis brengen van dodelijke bacteriën en niets over het besmetten van de maan met aardse bacteriën dat kan zijn biosferische ecologie verpesten.
Als Mars even levenloos is, zal dat het verkennen – en later vestigen – van de planeet veel gemakkelijker maken. We kunnen daarheen gaan en terugkeren zonder deze specifieke zorg, en we kunnen het leven op aarde introduceren zonder bang te zijn dat we inheemse wezens zullen beschadigen. Astronauten hoeven niet in quarantaine te worden geplaatst en de milieueffectverklaring of het interplanetaire equivalent ervan zal gemakkelijker te bepalen zijn. Aan de andere kant, als er leven op Mars is, wordt het een stuk moeilijker.
Zorgen over het leven van Mars op aarde zijn reëel. Een leven dat goed is aangepast aan de Marsomgeving, zou waarschijnlijk niet goed zijn aangepast aan de aarde of goed samenleven met zijn bewoners. Dat betekent dat het Andromeda Strain-scenario, waarin Martiaanse insecten mensen infecteren en doden, zeer onwaarschijnlijk is. Maar zeer onwaarschijnlijk is niet hetzelfde als onmogelijk, en gezien de inzet, zouden astronauten – of zelfs robotachtig herstelde bodemmonsters – die terugkeren van Mars inderdaad heel voorzichtig moeten zijn om ervoor te zorgen dat de aarde niet besmet raakt.
Besmetting in de andere richting voorkomen is in principe onmogelijk, tenminste als mensen naar Mars reizen. Mensen zijn kiemflats – er leven meer bacteriën in je lichaam dan er menselijke cellen zijn, waardoor je in de minderheid bent in je eigen huid – en zelfs als we voorzichtig zijn met het inpakken en afdichten van afval, enz., Een aanzienlijke mate van besmetting is onvermijdelijk. Het is onwaarschijnlijk dat aardse bacteriën op Mars kunnen gedijen, maar nogmaals, we weten het niet zeker. Hoewel de gevolgen misschien niet zo erg zijn als de ergste mogelijkheid om Mars tot leven te brengen op aarde, als aardse bacteriën Mars-bacteriën zouden verdringen, zou dit wetenschappelijk onderzoek enorm kunnen bemoeilijken. (Is dat E. coli afkomstig uit Mars, of alleen maar het bewijs dat een aardbewoner een slechte persoonlijke hygiëne had?) En als de aardse bacteriën het goed doen op Mars, zouden ze kunnen leiden tot het uitsterven van inheemse soorten voordat we ze zelfs konden bestuderen .
Het Outer Space Treaty uit 1967 maakt de zaken ook ingewikkelder. Het vereist ondertekenaars, waaronder de Verenigde Staten, om verkenningen van hemellichamen uit te voeren ‘om hun schadelijke besmetting en ook ongunstige veranderingen in de omgeving van de aarde als gevolg van de introductie van buitenaardse materie te vermijden’. Dus het voorkomen van besmetting van Mars – en de zogenaamde terugverontreiniging van de aarde door Mars-ziektekiemen – is niet alleen een goed idee, het is de wet. Als reactie op deze vereisten doen NASA, de European Space Agency en andere ruimteagentschappen hun best om ruimtevaartuigen die naar andere planeten zijn gesteriliseerd te steriliseren en plannen ze al rigoureuze bescherming voor monsters die naar de aarde worden teruggestuurd.
Natuurlijk zou de ontdekking van leven op Mars een verbluffende wetenschappelijke vooruitgang zijn, die voor eens en altijd de vraag oplost of het leven uniek is voor onze planeet. Maar de prijs die we voor die ontdekking zouden betalen, zou wel eens het verlies van een hele nieuwe wereld voor de mensheid kunnen zijn. Mars is de naaste tweeling van de aarde in het zonnestelsel, een planeet die volgens veel wetenschappers zou kunnen worden aangepast om een geschikt tweede huis voor de mensheid te worden.
Luchtvaart- en ruimtevaartingenieur Robert Zubrin heeft gesuggereerd dat we, door de atmosfeer van Mars te verdikken en vervolgens geschikte soorten te introduceren, de omgeving van Mars zouden kunnen ‘terraformen’ tot iets gastvrijers. Gezien de groeiende bedreigingen voor het menselijk leven hier op aarde, zou ik net zo snel ergens anders heen moeten gaan, zodat al onze eieren niet in één kwetsbare mand zaten. Zeker, het niet vinden van leven op Mars zou een teleurstelling zijn. Maar het zou het veel waarschijnlijker maken dat de planeet op een dag in de toekomst vol leven – menselijk leven – zal staan.
PM bijdragende redacteur, Instapundit-blogger en professor in de rechten van de Universiteit van Tennessee Glenn Harlan Reynolds is de auteur (met Robert P. Merges) van Outer Space: problemen van wet en beleid.
—————————————————————————————————————————————————————————————————————————————-