Jongeren gaan massaal voor oordopjes

De verkoop van oordopjes boomt als nooit tevoren. “In België gingen er in de eerste helft van dit jaar 22% meer Alpine-oordopjes over de toonbank”, zegt sales manager Ton de Weerd.

De Nationale Hoorstichting heeft in 2011-2012 zo’n 130.000 bezoekers van muzieklocaties en -evenementen ondervraagd over gehoor en risicogedrag. Het onderzoek was in de vorm van een vragenlijst, in samenwerking met reviewplatform Club Judge. Wat blijkt: een zeer groot aantal stappers loopt risico op permanente gehoorschade, door blootstelling aan harde muziek.

Mijlpaal in strijd tegen tinnitus: sterke stijging in verkoop oordoppen

Taboe is wegOordoppen zijn populairder dan ooit. Audiciens en leveranciers zien de verkoop van gehoorbescherming op maat het laatste half jaar exploderen, blijkt uit onafhankelijk onderzoek. Deskundigen spreken van een mijlpaal en een ‘keerpunt in onze bewustwording’.

Met carnaval en het concertseizoen voor de deur is het bij de hoorwinkels een komen en gaan van klanten. Vooral jongeren kiezen steeds vaker voor duurdere, op maat gemaakte oordoppen, vaak van boven de 100 euro. Zij willen daarmee de kans op het krijgen van tinnitus (oorsuizen) verkleinen, zegt Carmen de Jonge, voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Audicienbedrijven (NVAB). ,,Het taboe bij jongeren gaat er langzaam vanaf. De verhalen in de krant van bekende Nederlanders die tinnitus hebben zet ze aan het denken. In ieder geval snappen ze nu dat de simpele ‘schuimpjes’ niet afdoende zijn.”

Dennis Havermans, directeur van marktleider Beter Horen, bevestigt deze trend namens branchevereniging De Kwaliteitsaudiciens. Volgens hem wordt gehoorbescherming in de leeftijdscategorie 20-35 jaar ‘steeds meer de norm’. ,,Er is echt een verandering in ons denken gaande en dat is natuurlijk fantastisch nieuws. Het gaat om een explosieve toename.”

Cijfers bevestigen dat. In de afgelopen zes maanden is de totale verkoop van de ‘normale’ oordoppen ruim anderhalf keer zo hoog als in dezelfde periode in 2019, meldt onderzoeksbureau Nielsen IQ. Dat verzamelt verkoopdata in de Nederlandse markt van gehoorbescherming. Ons land loopt nu internationaal voorop als het gaat om bewustwording rondom de bescherming van oren, stelt Alpine Hearing Protection, een van de grootste fabrikanten ter wereld. Zij verkopen sinds 1995 oordoppen op maat, onder andere via Hans Anders.

Vogelvlucht

Met dank aan de media-aandacht is er een gedragsverandering zichtbaar bij jongeren, constateren zowel de Kwaliteitsaudiciens als de NVAB. ,,In de winkels zeggen klanten dat ze er meerdere artikelen over hebben gelezen. Zo zei een van hen: ‘Ik ken iemand die tinnitus heeft. Die zei dat vroeger nooit, maar waarschuwt nu ook’”, zo zegt de NVAB. Jongeren kiezen vooral voor oordoppen met speciale filters voor concerten en feesten. ,,We verkopen deze producten twee keer zoveel vergeleken met dezelfde periode in 2019, vlak voor corona”, zegt Alpine-salesmanager Dirk van der Hoeven.

Naast fabrikanten zien ook audiciens de laatste maanden de verkoop toenemen, meldt de NVAB. Bij Schoonenberg zien ze het laatste half jaar een groei van 64 procent. Branchegenoot Beter Horen ziet een vergelijkbaar beeld en zag in januari de verkoop zelfs verder toenemen. Dat laatste is volgens directeur Havermans zeer opmerkelijk, omdat januari niet de maand is van het festivalseizoen en traditioneel de verkoop lager ligt.

Kennis over gehoorschade is gebrekkig

Bijna alle bezoekers hebben een piep in het oor na het uitgaan. 82 procent van de bezoekers lijkt erop te vertrouwen dat de discotheek beschermende maatregelen treft om het gehoor van bezoekers te beschermen, of dat de overheid die maatregelen oplegt. Slechts een klein deel draagt gehoorbescherming. Meer dan de helft denkt dat het niet nodig is om gehoorbescherming te dragen als het gehoor nog goed is. De kennis van stappers over het risico op gehoorbeschadiging is dus zeer gebrekkig.

Een zeer groot aantal Nederlandse stappers loopt dus risico op permanente gehoorschade door blootstelling aan harde muziek. Indien geen actie ondernomen wordt, zal het aantal jongeren met blijvende gehoorbeschadiging blijven toenemen, zo concluderen de onderzoekers.

Aanbevelingen:

1. Gehoorschade als gevolg van harde muziek heeft niet alleen individuele, maar ook maatschappelijke gevolgen. Het terugdringen van deze vorm van vermijdbare gehoorschade moet daarom een structurele plek krijgen op de Nederlandse gezondheidsagenda.
2. Gezien de gebrekkige kennis onder stappers, blijft voorlichting aan het uitgaanspubliek over de risico’s van gehoorschade door harde muziek essentieel.
3. Zowel muzieklocaties als bezoekers moeten worden aangesproken op hun verantwoordelijkheid, en aangemoedigd worden om preventieve maatregelen te treffen die gehoorschade tegengaan.
4. Om adequate interventies te kunnen ontwikkelen, is verder onderzoek nodig naar de vooroordelen van stappers ten opzichte van gehoorbescherming, en naar de motivatie en kennis van de kleine groep stappers die wel gehoorbescherming draagt.
5. In nieuw te ontwikkelen interventies moet rekening gehouden worden met de gevonden verschillen tussen mannen en vrouwen. Vrouwen beschermen hun gehoor minder dan mannen en lopen daardoor meer risico op gehoorschade.
6. Totdat kennis en bewustzijn over gehoorschade door harde muziek blijvend zijn toegenomen bij muzieklocaties en bezoekers, dient de overheid een actieve rol te spelen in de preventie van deze vermijdbare aandoening.