En waarom is het vaak mistig in de herfst? ( bron maandblad EOS – wetenschap, hele artikel kunt u hier terug vinden, kosten maandblad )
Wat is mist?
Mist is een meteorologisch verschijnsel, waarbij de lucht aan het aardoppervlak verzadigd is met water(damp). Mist is in feite niets meer dan een wolk die zich aan het aardoppervlak bevindt en die bestaat uit talrijke minuscule waterdruppeltjes die zweven in de lucht. We spreken over mist wanneer de waterdruppeltjes zo talrijk zijn, dat het zicht erdoor fel beperkt is (typisch minder dan 1000 meter). Als de zichtbaarheid in mindere mate beperkt is, spreken we over nevel. Als het zicht beperkt is tot minder dan 200 meter spreken we over dichte mist.
AND THEN THE SILENCE IN THE MIST BY THE ” MANCHESTER ORCHESTRA ”
Hoe ontstaat mist?
Mist kent verschillende soorten ontstaanswijzen. De meest voorkomende soort mist is de zogenaamde “stralingsmist”. Deze vorm van mist ontstaat meestal tijdens heldere nachten met weinig wind. Zulke omstandigheden doen zich voor wanneer we te maken hebben met een hogedrukgebied. Hogedrukgebieden zorgen voor dalende luchtbewegingen die het weer stabiliseren en waardoor wolken weinig kans krijgen om zich te vormen. Als de kern van het hogedrukgebied in onze buurt ligt, is er meestal ook weinig beweging in de atmosfeer met weinig of geen wind.
Om stralingsmist te doen ontstaan heb je brede opklaringen nodig. Onder invloed van opklaringen tijdens heldere nachten verliest de aarde snel haar warmte. Wolken fungeren als het ware als een isolerend dekentje. Als het ’s nachts bewolkt is, kan het niet afkoelen aangezien de straling tegengehouden wordt door de bewolking. Bij helder weer, daarentegen, kan de aarde snel haar warmte uitstralen richting de ruimte en koelt de lucht snel af. Koude lucht kan minder waterdamp bevatten dan warme lucht. Bij afkoeling van de lucht raakt deze dus snel verzadigd met water. Wanneer dat gebeurt, condenseert de aanwezige hoeveelheid waterdamp in de lucht tot water en wordt nevel of mist gevormd. Op dat moment is de temperatuur gelijk aan de “dauwpunttemperatuur” (i.e. de temperatuur waarop condensatie optreedt). Om mist te vormen is er dus ook vochtigheid nodig. Als de lucht niet genoeg vocht (waterdamp) bevat, kan er geen mist ontstaan. Vaak ontstaan nevel en mist dan ook eerst op plaatsen waar er meer vocht beschikbaar is, zoals boven laaggelegen weilanden of boven waterpartijen.