De verhalen van mijn vader en opa
Mijn moeder was een dochter van een vliegenier gelegen op Soesterberg. Hij was daar werkzaam op de grotere leger vliegtuigen de z.g. 4 motorige DC’s voor manschappen en materieel vervoer en zijn standlokatie was voor WOII dan ook Soesterberg. Hij investeerde zijn legersalaris in een stuk grond op de bouwlokatie de ‘Eng’ in Soest. Daar werd toentertijd nog akkerbouw gepleegd met rogge,gerst en koren, dat door zijn goede ligging op de zuid-westelijke helling en eeen vruchtbare zandgrond. Deze heuvel was in de laatste ijstijd gevormd.
Er stond op de zuidelijke helling de gehele dag zon. Het zou nu een prachtige helling voor zonnepanelen geweest zijn. Ook de regen viel door de westelijke wind Tussen deze granen stonden altijd paarmantig de blauwe korenbloemen en de rode klaprozen, zodat het geheel wat rood en blauw, dus Nederlands aandeed.
En bouwde op dit stuk grond zijn eigen huis aan de Nieuweweg 15. Mijn oma kwam uit de boerenfamilie Maasen aan de Wieksloterweg 25 w.z.een boerendochter. Haar leerde ik kennen als een fijn meegaand en intelligente vrouw.
Mijn vader was de jongste zoon van een Amersfoortse schoenmaker, die zijn eigen winkel op de ‘Kamp’ had, de schoenmakerij, had nabij de Kamper Binnenpoort. En de snoepwinkel terplaatse die ik me nog kan herinnneren. De twee oudste zonen Jo en Co mochten wel leren die zijn architect geworden in Rijswijk. Mijn vader mocht na de 3e klas MAVO ( die heette toen nog MULO) niet doorleren en moest maar geld gaan verdienen voor het gezin.
Hij was een sportieve jongen, die als hobby had boksen. Hij stond bekend als de kampioen van Amersfoort.
Hij werkte als timmerman in de binnenstad in de renovatie en renoveerde voornamelijk de katholieke kerken.
Twee jaar voor het uitbreken van de oorlog werkte hij als timmerman in Duitsland om wat extra geld in te brengen voor zijn ouders.
Hij zag daar de opkomst van het Nationaal Socialisme, en waarschuwde onze nederlandse regering in Den Haag, dat zij bezig waren een oorlogsmachine op te tuigen. Deze ambtenaren haalden echter de schouders op; omdat die motiveerden dat Nederland evenals in WOI wel neutraal zou blijven.
Met het uitbreken van de oorlog kwam hij weer naar huis, om zijn ouders bij te staan in Amersfoort.
Kort daarop vertrok hij naar Doetinchemm om bij zijn oud tante op het land te werken. Ook was hij er wat veiliger om voor de Arbeids Einsatz in aanmerking te komen. Hij raakte daar betrokken bij de ondergrondse, het verzet.
En beroofde samen met diverse andere de postkantoren in de omgeving voor (distributie) bonnen voor onderduikers.
Voedselbonnen tweede wereldoorlog 1944
Bonnen en honger
Voedselbonnen tweede wereldoorlog uit 1944. Van deze bonnen moest een gezin 2 maanden eten en zien te overleven in de tweede wereldoorlog. Van deze uitgave van de distributie bonnen zijn er een heleboel overgebleven, er was niet veel op de bon te krijgen in de hongerwinter van 1944-1945. Opvallend zijn de vele bonnen op het vel met ‘Algemeen’ erop, en ‘Taptemelk’. Taptemelk is afgeroomde melk die minder dan 3% vet bevat. Bovenin nog een rijtje bonnen met ‘Vleesch’, wat natuurlijk helemaal niet meer te krijgen was.
Gewoon betalen…
Veel mensen denken dat men tijdens de oorlogsjaren de bonnen inleverden bij de winkels, en dat ze dan het product kregen. Maar zo werkte de distributie niet. Men moest gewoon voor de op de bon verkrijgbare producten betalen. De bonnen regelden alleen dat de producten ‘eerlijk’ verdeeld werden onder de populatie in de gemeenten. En dat ze bij de mensen terecht kwamen die er recht op hadden volgens het distributiebureau.
Hond in de pot…
Mijn oma vertelde eens over de herdershond van de buren die ineens was verdwenen. Ondanks oproepen om de hond boven water te krijgen hing er toch ineens een aangenaam zoete stoofvlees geur door de straat. Volgens mijn oma Stien is nooit opgehelderd welke buur de hond in de pot had. Wel bleken de eigenaren er een zo’n grote beloning voor over te hebben dat je er wel 10 stukken rundvlees op de zwarte markt van kon kopen…. Ook de duiven waren al snel niet meer veilig, en werden gevangen door creatief verzonnen duivenvallen op de daken of balkons. De kokmeeuwen realiseerden zich al vrij vlug dat ze in de Haagse buurten het onderspit zouden delven, en lieten zich al snel niet meer zien, zo vertelde mijn oma. Kortom, de huisvrouwen die in de oorlog rond moesten komen, voor hun vaak grote gezinnen, met of zonder onderduikers, hadden een dagtaak aan het verzamelen en ritselen van de benodigde levensmiddelen en brandstoffen.
Meer over voedselbonnen en distrubutie
Hij werd in 1944 gearresteerd en in het Durchgangs-Lager Kamp Amersfoort vastgezet.
Een distributiemap met een verhaal…
En toen was daar een mail van Frans van Peer. Frans was bij het uitzoeken van spullen van zijn overleden tante een mapje tegen gekomen met distributiebonnen. Frans stelde de vraag of Wo2verzameling.nl daar interesse in had. Mijn interesse was meteen gewekt, en ik was uiteraard heel benieuwd om wat voor mapje het dan zou gaan. Het distributie mapje was van zijn vader geweest en is gevuld met distributiebonnen en ook nog een vrijlatingsbewijs uit kamp Amersfoort. En het persoonbewijs van de opa van Frans. Er zou een verzetsverhaal bij horen…
en wordt vervolgd…..